Jan van Vliet 
e-mail: jvvliet@aens.nl
Tel: 0317 – 745 701
De Pachtnormen per 2018 laten, uitgezonderd de IJsselmeerpolders, een daling zien, die soms scherp is. Zoals bekend worden de pachtprijzen jaarlijks herzien op basis van de bedrijfsuitkomsten in de landbouw. Deze wijzigingen, die dus zowel tot verhogingen als tot verlagingen kunnen leiden, werken op grond van de bepalingen van de wet automatisch door. Dit met … Lees verder
Bij bedrijfsoverdracht in de agrarische sector geniet de opvolger vaak financieel voordeel. In maatschapsakte tussen ouders en kinderen krijgt doorgaans het kind het recht verleend het bedrijf over te nemen tegen een prijs die ver onder de werkelijke waarde ligt. Zo krijgt het voortzettend kind het in het bedrijf besloten liggend vermogen. De andere kinderen … Lees verder
Binnen een agrarische- of landbouw maatschap kunnen geschillen hoog oplopen. Bij een maatschapsgeschil kan arbitrage als geschillenregeling meestal sneller voor een uitspraak zorgen dan ingeval de zaak aan de gewone rechter wordt voorgelegd, terwijl arbitrage meestal ook goedkoper is. Binnen een maatschap kunnen geschillen hoog oplopen. Partijen zullen dan doorgaans advies van anderen inwinnen. Daarmee … Lees verder
De grondkamer heeft als taak het goedkeuren van pachtovereenkomsten. Voorafgaand aan deze goedkeuring kunnen zogenaamde voorvragen rijzen. De bekendste hiervan luidt: is sprake van een pachtovereenkomst? Inmiddels bestaat er vaste jurisprudentie over hoe de grondkamer en de Centrale Grondkamer met deze voorvragen omgaan. Noodzaak beantwoording voorvragen Bij de goedkeuring van een pacht(beëindigings)overeenkomst, waarbij voorvragen rijzen, … Lees verder
Bij het aangaan van een maatschap moeten partijen ook voorzien in de gevolgen bij beëindiging. Maatschapsakte meestal fiscaal gunstig Voordat partijen samen een agrarisch bedrijf gaan uitoefenen, stellen zij vaak een maatschapsakte op. Ingeval zij een vennootschap onder firma aangaan, is dit een vennootschapsakte. Dit gebeurt meestal op basis van een model dat afkomstig is … Lees verder
In de praktijk blijken geliberaliseerde pachtovereenkomsten met automatische verlenging voor te komen. Het gaat dan om overeenkomsten die zijn gesloten voor de duur van één of twee jaar met de bepaling dat de pacht na het einde van de overeengekomen termijn telkens stilzwijgend zal worden verlengd tenzij één van partijen uiterlijk een bepaalde tijd voor … Lees verder
Blijft een pachtovereenkomst na wijziging pacht? Voor beantwoording is niet van belang hoe partijen de overeenkomst noemen, maar welke invulling partijen aan de overeenkomst geven. De pachtkamer van het gerechtshof in Arnhem heeft hierover een richtinggevende uitspraak gedaan. Situatie In de betreffende zaak bestond tussen partijen een reguliere pachtovereenkomst. Na verloop van tijd hebben partijen … Lees verder
Onlangs heeft de Hoge Raad zich twee keer uitgelaten over de zorgplicht van een makelaar. In het ene geval ging het om een verkoop van een voor verhuur geschikt bedrijfspand. De verhuurbare oppervlakte bleek uiteindelijk af te wijken van de te koop aangeboden oppervlakte: 10.185 m² in plaats van 11.940 m². In het andere geval … Lees verder
De wet bepaalt dat de bezitter van een dier aansprakelijk is voor de door het dier aangerichte schade. In de praktijk kan dat toch nog wel eens anders uitpakken. In het algemeen geldt dat een ieder de eigen schade heeft te dragen, tenzij een ander daarvoor aansprakelijk is. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer die … Lees verder
Corona en ontruiming 7 mei 2020 - Ingevolge de coronacrisis worden er allerlei tijdelijke maatregelen getroffen. Denk daarbij aan de tijdelijke regeling om kortdurende huurcontracten te verlengen zonder het risico dat dit tijdelijk huurcontract alsnog van rechtswege een huurcontract voor onbepaalde tijd wordt. Ook de rechtspraak heeft maatregelen getroffen. Als tijdelijke maatregel is besloten om in ieder geval tot 1 juni 2020… Lees verder
Hoeveel honden mag je in huis houden? 12 februari 2020 - Op 12 februari 2020 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een oordeel geveld in een slepende kwestie die zich afspeelt in Utrecht. Het college van B & W heeft naar aanleiding van klachten aan een bewoonster van een woning te Utrecht een last onder dwangsom opgelegd. Volgens het college gebruikte de bewoonster… Lees verder
Tijdig annuleren van een overeenkomst 16 januari 2020 - In de praktijk komt het regelmatig voor, zowel bij consumenten als in het bedrijfsleven, dat je na het sluiten van een overeenkomst spijt krijgt en je de overeenkomst ongedaan wilt maken. Meestal gaat het om een of andere vorm van een abonnement, waar je voor langere tijd aan gebonden bent. In de meeste gevallen bieden… Lees verder
Renovatie tot nul op de meter woningen afgewezen 22 mei 2019 - De kantonrechter van de rechtbank Amsterdam heeft begin april 2019 een uitspraak gedaan, welke nog wel eens gevolgen zou kunnen hebben voor het vergroenen van huurwoningen. Een woningbouwvereniging in Amsterdam heeft aan haar huurders een renovatievoorstel gedaan voor het renoveren van een woonblok. Belangrijk onderdeel is het renoveren van de flats tot zogenaamde nul op… Lees verder
Omgevingsvergunning windpark Limburg blijft in stand 25 maart 2019 - In het kader van het winnen van duurzame energie worden op diverse plaatsen in Nederland windparken opgericht of worden hiervoor vergunningen aangevraagd. Zo ook in het buitengebied van de gemeente Peel en Maas. Recentelijk heeft de rechtbank Limburg zich uitgelaten over de beroepen die tegen de omgevingsvergunning voor het oprichten van vijf windturbines waren opgeworpen.… Lees verder
Stop op geitenhouderijen 20 maart 2019 - In een groot aantal provincies geldt momenteel een zogenaamde geitenstop. Dat wil zeggen dat nieuwe vestiging of uitbreiding van geitenhouderijen, alsmede de omschakeling van een agrarisch bedrijf naar een geitenhouderij wordt verboden. Aan de geitenstop liggen gezondsheidsoverwegingen ten grondslag, waarbij deskundige adviezen een belangrijke rol spelen. In dit kader heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de… Lees verder
Waarde erfpachtrecht na opzegging wegens ernstig tekortschieten 3 januari 2020 - Als de eigenaar een erfpachtrecht of opstalrecht opzegt wegens ernstig tekortschieten van de erfpachter of opstalhouder dan moet de eigenaar de waarde van het erfpachtrecht vergoeden. Een beding dat daar van afwijkt is nietig. De Hoge Raad bepaalt in een uitspraak van 11 oktober 2019 dat niet nietig is een regeling over de wijze waarop… Lees verder
Rechtbank: NVWA niet nalatig bij toezicht in fipronil-affaire 10 juli 2019 - De rechtbank Den Haag heeft op 10 juli 2019 uitspraak gedaan in de zaak die LTO en 124 pluimveehouders hebben aangespannen tegen de Staat (NVWA) in de fipronilaffaire. Helaas zijn de vorderingen van LTO en de 124 pluimveehouders afgewezen, zie: http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBDHA:2019:6810. Het cruciale oordeel van de rechtbank voor de getroffen pluimveehouders staat in 4.24 van… Lees verder Kan de door fipronil gedupeerde pluimveehouder zijn schade verhalen op de toezichthouder? 9 augustus 2017 - Pluimveehouders die hun stallen lieten schoonspuiten met het verboden middel fipronil hebben weinig kansrijke mogelijkheden om hun schade direct te verhalen. Het bedrijf Chickfriend die het middel gebruikte biedt vermoedelijk geen verhaal, de verzekeraars dekken de schade niet en het noodfonds voor de pluimveesector keert zonder aanpassing van de voorwaarden niet uit. Maar gaat de… Lees verder
Regeling fosfaatreductieplan buiten werking gesteld voor aantal veehouders 4 mei 2017 - Op 1 maart 2017 is de Regeling fosfaatreductieplan 2017 in werking getreden. Het doel van de Regeling is dat melkveehouders het aantal vrouwelijke runderen op hun bedrijf verminderen tot het peil van 2 juli 2015. Slagen de melkveehouders daar niet in, dan moeten zij een heffing betalen. Het kan dan gaan om zeer forse bedragen.… Lees verder Windpark en herontwikkeling: afwikkeling opstalrecht 26 september 2016 - Voor grondeigenaren en windparkexploitanten is het van belang om hun rechten en plichten bij de exploitatie goed juridisch vast te leggen. Maar vooral geldt dat voor de optie- en beëindigingsregelingen in de verschillende contracten. In de kwestie van het windpark Rijnwoude was niet duidelijk vastgelegd of de exploitant nog voor het einde van het opstalrecht… Lees verder
Veilingkoper tussen wal en schip 3 juli 2016 - Een veilingkoper loopt een risico als hij op de veiling een zaak koopt van een beslaglegger op basis van een niet onherroepelijke uitspraak. In mei 2016 heeft het hof Den Bosch bepaald dat een veilingkoper niet wordt beschermd als later blijkt dat de beslaglegger niet mocht verkopen. Het gevolg is dat de oorspronkelijke eigenaar, eigenaar… Lees verder
Pachtnormen 2018 en herziening van de pachtprijs 5 september 2018 - De Pachtnormen per 2018 laten, uitgezonderd de IJsselmeerpolders, een daling zien, die soms scherp is. Zoals bekend worden de pachtprijzen jaarlijks herzien op basis van de bedrijfsuitkomsten in de landbouw. Deze wijzigingen, die dus zowel tot verhogingen als tot verlagingen kunnen leiden, werken op grond van de bepalingen van de wet automatisch door. Dit met… Lees verder
Bevoordeling bedrijfsopvolger via juist lonende exploitatie (bedrijfsoverdracht) 22 januari 2018 - Bij bedrijfsoverdracht in de agrarische sector geniet de opvolger vaak financieel voordeel. In maatschapsakte tussen ouders en kinderen krijgt doorgaans het kind het recht verleend het bedrijf over te nemen tegen een prijs die ver onder de werkelijke waarde ligt. Zo krijgt het voortzettend kind het in het bedrijf besloten liggend vermogen. De andere kinderen… Lees verder
Arbitrage in de landbouw 3 maart 2016 - Binnen een agrarische- of landbouw maatschap kunnen geschillen hoog oplopen. Bij een maatschapsgeschil kan arbitrage als geschillenregeling meestal sneller voor een uitspraak zorgen dan ingeval de zaak aan de gewone rechter wordt voorgelegd, terwijl arbitrage meestal ook goedkoper is. Binnen een maatschap kunnen geschillen hoog oplopen. Partijen zullen dan doorgaans advies van anderen inwinnen. Daarmee… Lees verder Pachtovereenkomst: beantwoording voorvragen door grondkamer 27 oktober 2015 - De grondkamer heeft als taak het goedkeuren van pachtovereenkomsten. Voorafgaand aan deze goedkeuring kunnen zogenaamde voorvragen rijzen. De bekendste hiervan luidt: is sprake van een pachtovereenkomst? Inmiddels bestaat er vaste jurisprudentie over hoe de grondkamer en de Centrale Grondkamer met deze voorvragen omgaan. Noodzaak beantwoording voorvragen Bij de goedkeuring van een pacht(beëindigings)overeenkomst, waarbij voorvragen rijzen,… Lees verder
Vermijd ongewenste gevolgen maatschapsakte bij beëindiging 16 april 2013 - Bij het aangaan van een maatschap moeten partijen ook voorzien in de gevolgen bij beëindiging. Maatschapsakte meestal fiscaal gunstig Voordat partijen samen een agrarisch bedrijf gaan uitoefenen, stellen zij vaak een maatschapsakte op. Ingeval zij een vennootschap onder firma aangaan, is dit een vennootschapsakte. Dit gebeurt meestal op basis van een model dat afkomstig is… Lees verder
Stilzwijgende verlenging van geliberaliseerde pacht 5 februari 2013 - In de praktijk blijken geliberaliseerde pachtovereenkomsten met automatische verlenging voor te komen. Het gaat dan om overeenkomsten die zijn gesloten voor de duur van één of twee jaar met de bepaling dat de pacht na het einde van de overeengekomen termijn telkens stilzwijgend zal worden verlengd tenzij één van partijen uiterlijk een bepaalde tijd voor… Lees verder Pacht en fosfaatrechten: het eindarrest 25 september 2019 - In een arrest van 24 september 2019 (ECLI:NL:GHARL:2019:7664) heeft de pachtkamer van het gerechtshof Arnhem een eindoordeel gegeven over de aanspraken van pachter en verpachter op het fosfaatrecht. De algemene uitgangspunten formuleren het gerechtshof in het arrest van 26 maart 2019. Daarin is uitgemaakt dat fosfaatrecht in beginsel van de pachter is, maar dat in… Lees verder Pacht en fosfaatrechten 27 maart 2019 - In pachtverhoudingen heeft de verpachter onder bepaalde voorwaarden aanspraak op de fosfaatrechten van de pachter. Die aanspraak geldt niet in alle gevallen. Dat blijkt uit het arrest dat de pachtkamer van het gerechtshof in Arnhem op 26 maart 2019 heeft gewezen. Achtergrond Het gerechtshof heeft een uitspraak gedaan in een zaak waarin een pachter een… Lees verder De pachtprijs, beperkingen in gebruik en toetsing 28 februari 2018 - In De Landpachter van januari stond een artikel met de titel “Pachtprijs en beperkingen”. In dat artikel is de hoogte van de pachtprijs en de toetsing door de grondkamer praktisch benaderd. Ik zal dit onderwerp verkennen en uitdiepen. Aanleiding daarvoor is – mede – een beslissing van de Centrale Grondkamer over de goedkeuring van een… Lees verder Pacht en faillissement 28 september 2015 - Ook pachters en verpachters kunnen failliet gaan. Dit artikel schetst de gevolgen van het faillissement voor de pachtovereenkomst. Gevolgen faillissement pachter Voor het faillissement van de pachter zijn enkele bepalingen opgenomen in artikel 39 Faillisementswet. Zowel de curator van het faillissement als de verpachter kunnen de pachtovereenkomst tussentijds beëindigen door opzegging. De gewone opzeggingsregeling is… Lees verder
Wie is de tegenpartij in pachtzaken? 28 september 2015 - Pachtverhoudingen uit reguliere overeenkomsten duren vaak generaties lang voort. Zowel aan de kant van de pachter als de verpachter kan sprake zijn van vererving. Dat kan leiden tot onduidelijkheid over wie nu pachter of verpachter is. In het pachtrecht komt dit vaak voor. De onderstaande situatie is hiervan een voorbeeld. De feiten Rond 1980 pacht… Lees verder
‘Uitvoerbaar bij voorraad’ in pachtzaken 28 september 2015 - De term ‘uitvoerbaar bij voorraad’ komt in veel juridische procedures aan de orde, ook in pachtzaken. Dit artikel gaat in op wat de term inhoudt en in welke gevallen iemand hiervan gebruik moet maken. Wat is uitvoerbaar bij voorraad? De rechter kan in een civiele procedure een vonnis bij voorraad uitvoerbaar verklaren. Dit houdt in… Lees verder
De meerwaardeclausule 17 april 2019 - De meerwaardeclausule is er niet voor niks! Bij overname van een agrarisch bedrijf neemt de opvolger in beginsel onroerende zaken en alle andere zaken die verder bij het bedrijf horen over voor een lagere waarde dan de waarde in het vrije economische verkeer. Hiermee wordt beoogd om de bedrijfsvoortzetting mogelijk te maken. Het gaat dus… Lees verder
De vaststellings-overeenkomst 20 februari 2019 - In het recht wordt regelmatig gewerkt met een vaststellingsovereenkomst. Dit is meestal een sluitstuk van een traject waarin tussen mensen onder begeleiding van een deskundige(n) is onderhandeld over de verdeling van vermogen en andere (financiële) verplichtingen. Als de afspraken schriftelijk worden vast gelegd met een vaststellingsovereenkomst dan zijn de mogelijkheden om deze later aan te… Lees verder
Hoe wordt belastinglatentie over een lijfrentepolis vastgesteld bij echtscheiding? 15 oktober 2018 - Inleiding Is een afspraak waarbij de afkoopwaarde van een lijfrentepolis is bepaald op 1 maart 2009 het belastingtarief van 42% of van 52% van toepassing? Deze vraag staat centraal bij een afwikkeling van een huwelijk. Op 23 februari 2018 heeft de Hoge Raad hierover uitspraak gedaan (ECLI:NL:HR:2018:281). Feiten Een man en een vrouw zijn 35… Lees verder
Mediation en het familiebedrijf 4 juli 2018 - In dit artikel sta ik stil bij mediation en het familiebedrijf. Daar is aanleiding voor omdat mediation zich steeds verder ontwikkelt naar een volwaardig vakgebied. Op jaarbasis vinden inmiddels circa 60.000 mediations plaats waarvan circa 3000 op verwijzing door de rechter. Eigenaren, partners en werknemers in familiebedrijven vinden vaker de weg naar een mediator om… Lees verder Kinderalimentatie en jongmeerderjarige kinderen 16 februari 2017 - Ouders zijn wettelijk verplicht om hun kinderen tot 21 jaar te onderhouden en moeten voorzien in de kosten van levensonderhoud en studie van hun kinderen dmv kinderalimentatie. Over deze onderhoudsplicht bestaan bij gescheiden ouders misverstanden. Kinderalimentatie: van rechtswege Als een kind 18 jaar en hierdoor meerderjarig wordt, wordt de verschuldigde kinderalimentatie aan de ouder van… Lees verder
Wanneer is verdeling van huwelijksgemeenschap een feit? 22 september 2016 - Op welk tijdstip is de verdeling van een huwelijksgemeenschap een feit? Als de verdeling definitief is, kunnen partijen er immers niet meer onderuit. De Hoge Raad heeft op 18 maart 2016 in een uitspraak opnieuw duidelijk gemaakt dat de datum van verdeling als peildatum voor de waardering geldt. Dit is de hoofdregel. Echtscheiding & huwelijksgemeenschap Man… Lees verder
De Natuurtoets in het bestemmingsplan 11 juni 2020 - De Wet natuurbescherming werkt ook door in het bestemmingsplan. Bij het maken van een bestemmingsplan moet een gemeente in kaart brengen wat de maximale gevolgen van dat bestemmingsplan zijn voor de nabij gelegen Natura 2000-gebieden. Dit gebeurt in een zogenaamde passende beoordeling. De gemeenteraad mag een bestemmingsplan alleen goedkeuren als uit de passende beoordeling blijkt… Lees verder IDL-rapport fosfaatrechten moet reëel beeld geven 11 september 2019 - Het CBb behandelt systematisch de beroepen over de fosfaatrechten. Steeds meer uitspraken druppelen binnen, ook over melkveehouders, die voor of rond 2 juli 2015 een nieuwe stal bouwden. Over de onomkeerbare investeringsverplichtingen en de IDL, die een melkveehouder lijdt, is het CBb snoeihard. Ook schrijnende gevallen worden afgewezen. Het CBb is ook hard over ingediende… Lees verder Mishandeling landbouwhuisdieren en gevolgen subsidie 11 september 2019 - Veel landbouwers ontvangen rechtstreekse betalingen in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Deze vormen vaak een noodzakelijke inkomensondersteuning. Rechtstreekse betalingen vormen een subsidie waaraan veel voorwaarden zijn verbonden. Wie zijn vee niet goed verzorgt (of zelfs mishandelt) riskeert (gedeeltelijke) intrekking van de rechtstreekse betaling en mogelijk strafvervolging. Dit geldt ook als slechts een kleine… Lees verder Fosfaatrechten voor jong vleesvee ten ontrechte ingetrokken 1 mei 2019 - Tot het begrip melkvee behoort ook jongvee van vleesvee. Dit heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) bevestigd in zijn uitspraken van 16 april 2019 in drie voorbeeldzaken, waarbij ondergetekende een van de veehouders bijstond. Situatie Begin 2018 zijn aan bedrijven, die op 2 juli 2015 melkvee hielden, fosfaatrechten toegekend. Tot het begrip… Lees verder
Een eigen weg kan openbaar worden 4 maart 2019 - Een eigen weg kan na verloop van dertig jaar openbaar worden. Hierbij wordt gekeken of binnen deze dertig jaar gedurende ten minste een jaar duidelijk is aangegeven dat het een eigen weg betreft. Bij openbaarheid moet de eigenaar verkeer op zijn weg toelaten en mag hij de weg niet afsluiten. Situatie Bewoner A (hierna: A)… Lees verder Voorbeeldzaken fosfaatrechten nagenoeg allemaal ongegrond 16 januari 2019 - Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft op 9 januari 2019 uitspraak gedaan in de zeven voorbeeldzaken over de fosfaatrechten (FR). Op één zaak na heeft het CBb geoordeeld dat geen sprake is van een onrechtmatige inbreuk op het eigendomsrecht (artikel 1 EP EVRM). De uitspraak is bijzonder teleurstellend. Voor veel van de bedrijven… Lees verder Gedoogplicht, totaaloppervlakte: welke oppervlakte telt mee? 9 juli 2020 - Of gronden succesvol met een gedoogplicht kunnen worden belast, is mede afhankelijk van de vraag hoe groot het (permanent dan wel tijdelijk) belaste perceelsgedeelte is tegenover het niet-belaste perceel. Maar welke percelen tellen mee? Casus: gemaal en verbreding watergangen in weiland In de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (“Afdeling”) over… Lees verder
Overdraai windturbine – planologische borging is niet genoeg 24 juni 2020 - Het realiseren van een windturbine is juridisch geen eenvoudige aangelegenheid. Zowel bestuurs-rechtelijk als privaatrechtelijk zijn er de nodige hobbels te nemen. In de hier behandelde uitspraak ontbreekt één schakel; de overdraai over een buurperceel is niet geregeld. De rechter legt de bouw van de windturbine voor een belangrijk deel stil. Situatie Ten behoeve van het… Lees verder
Gemeentelijke pachtbeëindiging zonder onteigening resterend eigendom geoorloofd 9 juni 2020 - Een sierteeltbedrijf dat voor ca. 75% wordt geëxploiteerd op van de gemeente gepachte grond wordt drastisch ingeperkt doordat de gemeente de pacht wenst te beëindigen ten behoeve van de realisatie van een bestemmingsplan. De teler verzet zich vruchteloos; de pachtbeëindiging is niet onredelijk. Onteigening van het resterend bedrijfsgedeelte is niet nodig. De pachtregelgeving kent mogelijkheden… Lees verder
Uitleg zakelijk recht: nieuwe kabel mag op nieuwe locatie 5 juni 2020 - Liander Infra mag op basis van een zakelijk recht een laagspanningskabel aanwezig hebben in een perceel waar een knotwilgenkwekerij wordt geëxploiteerd. De oude kabel is vervangen door een nieuwe. De inhoud van dit zakelijk recht vergt niet dat eerst de oude kabel moet worden verwijderd. Ook hoeft de nieuwe kabel niet precies op de locatie… Lees verder
Onteigening: wacht niet te lang met uw zelfrealisatieverweer 12 mei 2020 - Iemand die pas in zijn zienswijze tegen de ontwerp-onteigeningsbeschikking stelt dat hij het werk waarvoor onteigend wordt zelf wil realiseren, is te laat. Indien overheden een werk willen realiseren zonder over de benodigde onroerende zaken te beschikken, kunnen zij die onroerende zaak onteigenen. De eigenaar kan zich tegen een voorgenomen ont-eigening verweren door te stellen… Lees verder Draagvlak voor verlening moratorium geitenhouderijen 11 mei 2020 - Momenteel hebben (vrijwel) alle provincies uit voorzorg besloten om uitbreiding en nieuwvestiging van geitenhouderijen niet toe te staan. De reden hiervan is dat uit onderzoek in Noord-Brabant en Noord-Limburg bleek dat er in de nabijheid van geitenhouderijen relatief veel mensen longontsteking hebben. Er lijkt draagvlak te bestaan voor het verlengen van dat voorzorgsbeleid. Het RIVM,… Lees verder