Mediation wordt als alternatieve geschillenoplossing met name gebruikt in het familie- en arbeidsrecht. Toch is mediation ook geschikt om bestuursrechtelijke geschillen op te lossen.
Wilma de Jongh, mediation-specialist bij A&S advocaten vertelt: Als mediator heb je een bepaalde rol in het proces en daarin spelen vaak lastige afwegingen. In het proces dat zich gaandeweg voltrok tijdens een van de laatste mediations, moest ik mijzelf regelmatig een grote spiegel voorgehouden. Voldeed ik (steeds) aan de eisen als transparantie, waardevrije benadering en ondersteunend bij het vinden van gemeenschappelijke belangen die onder andere aan een mediator gesteld kunnen worden? Wat was het geval? Een burger raakt ernstig in conflict met de overheid en omgekeerd. Procedure op procedure volgt, zowel bestuursrechtelijk als civielrechtelijk. Er was geen houden meer aan. Net zoiets als zomer die volgt op lente en herfst volgt op zomer. Daarna wordt het winter en weer lente. Zoiets. Partijen hadden er genoeg van. Op initiatief van een rechter tijdens een van de procedures namen zij zich voor om er in mediation uit te komen. Dat was beter voor partijen, beter voor hun advocaten en adviseurs, beter voor alle betrokkenen. En nu lag de vraag tot het begeleiden van deze mediation bij mij op tafel. Geen eenvoudige opgave gelet op de duur en de omvang van het conflict. Er volgde een aantal gespreksronden, waarin stevig is onderhandeld nadat in de eerste gesprekken veel wrok en verdriet was uitgesproken. Ondanks al de rancune en narigheid lukte het om de belangen helder te formuleren en vervolgens om te zetten in opties en oplossingen.
Tussen de aanvang van de mediation en de afronding zat een flinke tijdspanne. Niet omdat partijen dat graag wilden. Zij wilden door. Door de uitvoering van tussentijds gemaakte afspraken, waarbij partijen afhankelijk waren van derden, lukte het om na 1½ jaar de mediation met een vaststellingsovereenkomst af te ronden. Welke ingrediënten zorgden voor het slagen van deze mediation?
•Partijen waren bereid om de dialoog met elkaar aan te gaan en te onderhandelen. Toen gebeurde er van alles.
•Partijen waren toekomstgericht en bereid om het verleden te laten voor wat het is. Dit viel niet altijd mee …..
•Elk van de betrokkenen in procedure had zijn adviseur bij zich tijdens alle gesprekken in mediation. Dit bevorderde de discussie en de onderhandelingen. De aanwezigheid van adviseurs creëerde de desgewenste afstand van het conflict.
•Alle partijen gingen respectvol met elkaar om en speelden de bal en niet de persoon.
Tenslotte, het mooie van de deelnemers in deze mediation was een gezonde dosis humor. Dat bevorderde de sfeer en was de olie in de motor. Mijn complimenten aan de deelnemers!
mr ir W. (Wilma) de Jongh