PAS: perspectieven agro-sector na advies Commissie Remkes

Update PAS:

Woensdag 25 september presenteerde het Adviescollege Stikstofproblematiek (Commissie Remkes) het eerste deel van haar advies over de stikstofproblematiek. De commissie raadt saneringsmaatregelen aan voor veehouderijen in de buurt van Natura 2000-gebieden.

Advies

Op 29 mei jl. zette de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een streep door de PAS. De Afdeling oordeelde dat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) geen basis mag zijn om natuur belastende activiteiten toe te staan. Naar aanleiding van deze uitspraak gaf minister Schouten de Commissie Remkes opdracht om haar te adviseren over toekomstige bouwontwikkelingen in relatie tot Natura 2000. In het eerste deel van het advies adviseert de commissie maatregelen, waarmee op korte termijn winst behaald kan worden. Deze maatregelen treffen de veehouderij, het verkeer, de industrie en de bouwsector. In het tweede deel van het advies, dat voor de zomer van 2020 wordt verwacht, zal de commissie een nieuwe aanpak van de stikstofproblematiek presenteren.

Veehouderijen

Voor de veehouderij adviseert de commissie gerichte verwerving of sanering van agrarische bedrijven met relatief hoge emissies of verouderde stalsystemen nabij Natura 2000-gebieden. De commissie benadrukt dat zij geen algemene beperking van de veestapel adviseert, omdat dit soort maatregelen onvoldoende effect zullen hebben voor de Natura 2000-gebieden. De provincies krijgen de regie over de saneringsmaatregelen. Het Rijk zal hiervoor voldoende financiële middelen beschikbaar moeten stellen.

Ook raadt de commissie aan om de toepassing van emissie-reducerende technieken en praktijken in de veehouderij te versnellen door deze via experimenteerruimte vroegtijdig toe te staan.

Latente ruimte

De commissie raadt ook aan te onderzoeken of er mogelijkheden zijn niet-benutte (latente) ruimte terug te nemen, voor bestaande vergunningen en vergunningsvrije activiteiten. De vrijgekomen ruimte mag slechts deels worden benut voor nieuwe activiteiten. Ook geeft de commissie enkele suggesties voor het benutten van de latente ruimte. Deze ruimte kan bijvoorbeeld ingezet worden om voorrang te kunnen geven aan vernietigde vergunningen.

Staatssteun

Een maatregel waarbij veehouderijbedrijven steun ontvangen om hun bedrijf te beëindigen, betreft staatssteun en moet daarom worden getoetst aan de betreffende regelgeving. Een stoppersregeling vergelijkbaar met de regeling die momenteel in het kader van een warme sanering van de varkenshouderij wordt ontwikkeld, behoeft de voorafgaande goedkeuring van de Europese Commissie. Er kan ook sprake zijn van staatssteun bij het (her)verdelen van productiecapaciteit door de Staat. Volgens de commissie zijn de mogelijkheden van overheidsinterventie bij verdeling van productieruimte op korte termijn vanuit het staatssteunrecht dan ook beperkt.

Beweiden en bemesten

De uitspraak van de Raad van State heeft mede tot gevolg dat beweiden en bemesten opnieuw moeten worden beoordeeld. Minister Schouten heeft dit tot nu toe gedoogd. De commissie merkt op dat de Raad van State oordeelde dat beweiden een onlosmakelijk onderdeel uitmaakt van de bedrijfsvoering. Dat betekent dat beweiden in samenhang met het agrarisch bedrijf moet worden beoordeeld en vergund. Met de uitspraak van de Raad van State dreigt de situatie dat elke individuele boer een vergunning voor bemesten moet aanvragen. Dat acht de commissie niet werkbaar. Zij zal daarom eind 2019 een tussentijds advies uitbrengen over dit onderwerp. Tot die tijd blijft de gedoogstatus gehandhaafd.

Aerius

Vorige week verscheen een aangepaste versie van de rekentool Aerius, met als doel de vergunningverlening weer op gang te krijgen. Deze tool schijnt echter niet goed werkbaar te zijn voor de agrarische sector. De tool is bijvoorbeeld niet toepasbaar op stallen met luchtwassers en andere vormen van verticale mechanische ventilatie. Ook werkt de nieuwe versie nog niet voor bedrijven op minder dan 3 kilometer afstand van Natura 2000-gebieden. De beheerder van Aerius werkt aan een nieuwe, meer complete, versie. Dit zal nog even op zich laten wachten.

Conclusie

De commissie kreeg opdracht om te adviseren hoe op korte termijn de vergunningverlening weer op gang gebracht zou kunnen worden. Daarvoor biedt het rapport echter geen concrete handreikingen. Ook is opmerkelijk dat de commissie aandringt op een aanzienlijke emissiereductie. Uit de uitspraak van de Raad van State blijkt immers enkel dat de PAS geen juiste basis biedt om vergunningen te verlenen voor activiteiten nabij Natura 2000-gebieden, niet dat Nederland de stikstofuitstoot terug moet dringen.

Het rapport maakt duidelijk in welke sectoren de oplossingen voor het stikstofprobleem worden gezocht. Voor de te nemen maatregelen voor veehouderijen is Minister Schouten samen met de provincies aan zet. De vergunningverlening zal voor de agrarische sector nog lastig blijven en het wachten is op een nieuwe – hopelijk werkbare – aanpak van de problematiek.

Mocht u vragen hebben, neem dan vooral contact op via onderstaande gegevens.

Auteur: AenS Advocaten

T: 085 – 48 77 400
E: info@aens.nl