Verwaaiing van gewasbeschermingsmiddelen kan tot grote schade leiden aan naburige percelen. Dat was ook het geval in een zaak die speelde bij de rechtbank Midden-Nederland van 8 september 2021. De rechtbank oordeelde dat de gebruiker van gewasbeschermingsmiddelen onrechtmatig heeft gehandeld als gevolg van het verwaaien van pesticiden. De gebruiker is aansprakelijk voor de schade aan de fruitbomen van de buurman.
Wat speelde er?
Een boomteler teelt op zijn perceel fruitbomen, die zijn bestemd voor de verkoop aan fruittelers. Een akkerbouwer teelt op het naastgelegen perceel onder andere aardappels. In het voorjaar van 2019 heeft de akkerbouwer zijn perceel bespoten met een combinatie van gewasbeschermingsmiddelen (herbiciden), namelijk de middelen ‘Challenge’ en ‘Boxer’. Uit de etiketten van deze gewasbeschermingsmiddelen blijkt dat fruitgewassen zeer gevoelig zijn voor deze gewasbeschermingsmiddelen. Enkele weken na het gebruik van de gewasbeschermingsmiddelen verklaarde een adviseur van de boomteler dat het opviel dat er bomen op het perceel staan die ‘kanariegeel’ blad hadden. Deze bomen stonden met name langs de aangrenzende aardappelen, maar ook tot het midden van het perceel waren veel bomen te vinden met deze symptomen.
De boomteler heeft zich vervolgens tot de akkerbouwer gewend, die een deskundige heeft ingeschakeld. De deskundige stelde vast dat de aard van de schade aan de perenbomen er duidelijk op wijst dat deze is veroorzaakt door verwaaiing van gewasbeschermingsmiddelen vanaf het naburige perceel.
Vervolgens heeft een andere deskundige onderzoek gedaan naar groeiafwijkingen bij de bomen. Hieruit volgde dat bij de beschadigde bomen sprake was van minder sterke apicale hoofdtakken en meer vertakking op de hoofdtakken. Hoewel de partij hierdoor niet onverkoopbaar is, staat daarmee volgens de deskundige niet vast dat de bomen in het professionele circuit verkocht konden worden.
De akkerbouwer heeft de eerste deskundige opdracht gegeven om een aanvullend rapport op te stellen. De deskundige stelde dat het middel door verloop van tijd uit de bomen verdwijnt, zodat in de opvolgende teeltjaren geen schade of groeiafwijking meer ontstaat aan de perenbomen en / of peren aan die bomen. De deskundige kwam tot de conclusie dat de bomen niet onverkoopbaar zijn. De akkerbouwer betoogde met een verwijzing naar dit deskundigenrapport dat hij niet aansprakelijk is voor de schade.
Procedure rechtbank
De boomteler stelt in de procedure bij de rechtbank dat zijn perenbomen zijn aangetast door onzorgvuldig handelen door de akkerbouwer bij het spuiten met herbiciden. De bomen zijn hierdoor onverkoopbaar geworden. De boomteler meent dat de akkerbouwer onrechtmatig heeft gehandeld en op grond van artikel 6:162 BW aansprakelijk is voor de door de boomteler gestelde schade.
De rechtbank is het met de boomteler eens. Het handelen van de akkerbouwer is onrechtmatig. Gelet op de uitdrukkelijke waarschuwingen op de verpakkingen van de gewasbeschermingsmiddelen wist, althans behoorde de akkerbouwer te weten, dat het gebruik van de gewasbeschermingsmiddelen tot schade aan de fruitgewassen kon leiden. Ook oordeelt de rechtbank dat de boomteler door middel van deskundigenrapporten voldoende heeft onderbouwd dat de door de akkerbouwer gebruikte herbiciden verantwoordelijk zijn voor de groeiafwijkingen.
De rechtbank is het niet eens met de stelling van de akkerbouwer dat de bomen niet onverkoopbaar zijn. Uit de deskundigenrapporten volgt dat de markt voor vruchtbomen klein is en dat deze wordt gekenmerkt door langdurige handelsrelaties en wederzijds vertrouwen. Het verzwijgen van de aantasting van de bomen zou tot substantiële reputatieschade voor de boomteler kunnen leiden. De rechtbank vindt het besluit van de boomteler om zijn kopers te informeren over de aantasting van de bomen en de verkoop te annuleren dan ook begrijpelijk. De rechtbank gaat bij de toewijzing van de vordering van de boomteler dan ook uit van het gevorderde schadebedrag van € 240.812,20.
Tip
Houd bij het gebruik van gewasbestrijdingsmiddelen rekening met de effecten op omliggende percelen. Aantasting door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen kan immers leiden tot betaling van een aanzienlijke schadevergoeding.
Heeft u vragen of opmerkingen? Bel of mail gerust.
