Een vordering tot levering van grond kan verjaren. Wie te lang wacht met het opeisen van de levering van grond, loopt het risico dat zijn aanspraak verjaart. De bedoeling van verjaring is het scheppen van duidelijkheid over rechtsverhoudingen. De rechtszekerheid vereist dat in beginsel streng wordt vastgehouden aan verjaringstermijnen. Toch bestaat de mogelijkheid dat een … Lees verder
Op 15 december 2023 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan over de vraag aan wie fosfaatrechten toekomen aan het einde van de pachtovereenkomst. De Hoge Raad heeft in lijn met het advies van de procureur-generaal geoordeeld dat de verpachter aanspraak kan maken op een deel van de fosfaatrechten van de pachter. Toetsingskader De vraag of … Lees verder
Bij verpachting van land sluiten partijen steeds vaker geliberaliseerde pachtovereenkomsten. De regels bij geliberaliseerde pacht zijn namelijk veel flexibeler dan bij reguliere pacht. Zo mogen partijen de looptijd van de overeenkomst zelf bepalen en eindigt de overeenkomst in beginsel op de overeengekomen einddatum. Maar wat gebeurt er als de pachter de grond na het eindigen … Lees verder
Als een nieuw bestemmingsplan ‘oude’ mogelijkheden wegneemt, leidt dat in beginsel tot planschade (die overigens niet altijd hoeft te worden vergoed). Maar planologische verslechteringen geven niet altijd recht op planschadevergoeding. De Afdeling herhaalt in de uitspraak van 2 augustus 2023 (ECLI:NL:RVS:2023:2967) dat geen rekening wordt gehouden met ‘voordelen’ van het oude bestemmingsplan als de onroerende … Lees verder
Bij conclusie van 9 juni 2023 heeft de procureur-generaal de Hoge Raad geadviseerd tot verwerping van het beroep tegen het oordeel van het hof van 19 april 2022 (ECLI:NL:GHARL:2022:3034) dat de verpachter aanspraak kan maken op een deel van de fosfaatrechten van de pachter. Wat speelde er? Tussen partijen bestond sinds eind 2000 een pachtovereenkomst. De … Lees verder
Contractspartijen halen huur en pacht van onbebouwde grond geregeld door elkaar. Dit is ook niet onbegrijpelijk, omdat huur en pacht van onbebouwde grond op elkaar lijken. Toch is het onderscheid van groot belang. Indien een ander regime van toepassing is dan partijen dachten, kan dit grote gevolgen hebben. Een mooi praktijkvoorbeeld is de situatie waarin … Lees verder
Het niet-nakomen van de erfpachtakte komt een erfpachter duur te staan. Het schenden van het toestemmingsvereiste van de eigenaar door de erfpachter levert hem maar liefst twee contractuele boetes op. Zo oordeelt het gerechtshof in een recent arrest (ECLI:NL:GHARL:2022:7450). Casus Een grondeigenaar (hierna: de eigenaar) heeft landbouwgrond in erfpacht uitgegeven aan een akkerbouwer (hierna: de … Lees verder
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft het verzoek van TenneT tot het opleggen van een gedoogplicht voor de aanleg en instandhouding van een ondergrondse 150 kV-hoogspanningsverbinding terecht toegewezen. TenneT mag om met de grondeigenaar overeenstemming te krijgen vasthouden aan haar standaardovereenkomst. Dit heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in de uitspraak … Lees verder
Een monddoodclausule komt regelmatig voor in overeenkomsten. Met name in koopovereenkomsten en vaststellingovereenkomsten in het kader van gebiedsontwikkeling wordt gebruik gemaakt van een dergelijke clausule. Hoewel de monddoodclausule onder omstandigheden is toegestaan, gelden hiervoor strenge voorwaarden. Voldoet de clausule niet aan deze voorwaarden, dan is deze nietig. Wat is een monddoodclausule? De monddoodclausule is de … Lees verder
Bij het vaststellen van een bouwperceel moet de gemeente niet uitgaan van de feitelijke perceelgrens. De kadastrale perceelgrens is leidend. Een beroep op verjaring van de buurman doet niet ter zake. Inleiding Uit vaste jurisprudentie van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State volgt dat bij de vaststelling van de omvang van een bouwperceel … Lees verder
Per 1 juli 2016 is het door de inwerkingtreding van de Wet doorstroming huurmarkt 2015 mogelijk om tijdelijke huurcontracten voor maximaal twee jaar voor zelfstandige woonruimte aan te gaan en…
De huidige woningmarkt staat op zijn kop. De huizen en appartementen vliegen als zoete broodjes over de toonbank en de prijzen rijzen de pan uit. Daarnaast wordt er veelvuldig bijgebouwd…
Op 26 november 2021 heeft de Hoge Raad het zogenaamde Didam-arrest gewezen. Bij deze uitspraak heeft de Hoge Raad bepaald dat overheidsinstellingen bij verkoop van onroerende zaken een passende mate…
De bestuursrechter van de rechtbank Gelderland heeft recentelijk het college van B&W van de gemeente Epe een tik op de vingers gegeven. Het college heeft een aanlegvergunning voor de teelt…
Op 15 maart 2021 heeft de rechtbank Amsterdam een uitspraak van 31 oktober 2018 (ECLI:RBAMS:2018:7386) over grensoverschrijdend nieuwbouw gepubliceerd. Kennelijk, omdat de inhoud van deze uitspraak interessant is. Omgevingsvergunning De…
Bij een recente uitspraak op 2 februari 2021 is het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2021:964) kennelijk teruggekomen op haar eerder standpunt voor wat betreft het al of niet in aanmerking komen voor…
De vraag of de meerjarige lease van fosfaatrechten mogelijk is, is door de rechtbank Gelderland voorgelegd aan de Hoge Raad. Wanneer is sprake van de overgang van een fosfaatrecht naar…
Als de eigenaar een erfpachtrecht of opstalrecht opzegt wegens ernstig tekortschieten van de erfpachter of opstalhouder dan moet de eigenaar de waarde van het erfpachtrecht vergoeden. Een beding dat daar…
De rechtbank Den Haag heeft op 10 juli 2019 uitspraak gedaan in de zaak die LTO en 124 pluimveehouders hebben aangespannen tegen de Staat (NVWA) in de fipronilaffaire. Helaas zijn…
Pluimveehouders die hun stallen lieten schoonspuiten met het verboden middel fipronil hebben weinig kansrijke mogelijkheden om hun schade direct te verhalen. Het bedrijf Chickfriend die het middel gebruikte biedt vermoedelijk…
Op 1 maart 2017 is de Regeling fosfaatreductieplan 2017 in werking getreden. Het doel van de Regeling is dat melkveehouders het aantal vrouwelijke runderen op hun bedrijf verminderen tot het…
Voor grondeigenaren en windparkexploitanten is het van belang om hun rechten en plichten bij de exploitatie goed juridisch vast te leggen. Maar vooral geldt dat voor de optie- en beëindigingsregelingen…
Procedures over de toedeling in de landinrichting komen steeds minder voor. Ook in mijn praktijk heb ik – jammer genoeg – steeds minder zaken hierover. Dit najaar heeft de rechtbank…
In een arrest van 24 september 2019 (ECLI:NL:GHARL:2019:7664) heeft de pachtkamer van het gerechtshof Arnhem een eindoordeel gegeven over de aanspraken van pachter en verpachter op het fosfaatrecht. De algemene…
In pachtverhoudingen heeft de verpachter onder bepaalde voorwaarden aanspraak op de fosfaatrechten van de pachter. Die aanspraak geldt niet in alle gevallen. Dat blijkt uit het arrest dat de pachtkamer…
In De Landpachter van januari stond een artikel met de titel “Pachtprijs en beperkingen”. In dat artikel is de hoogte van de pachtprijs en de toetsing door de grondkamer praktisch…
Ook pachters en verpachters kunnen failliet gaan. Dit artikel schetst de gevolgen van het faillissement voor de pachtovereenkomst. Gevolgen faillissement pachter Voor het faillissement van de pachter zijn enkele bepalingen…
Pachtverhoudingen uit reguliere overeenkomsten duren vaak generaties lang voort. Zowel aan de kant van de pachter als de verpachter kan sprake zijn van vererving. Dat kan leiden tot onduidelijkheid over…
Vindplaats: HOF DEN HAAG 17 januari 2024, nr. 200.334.656/01; ECLI:NL:GHDHA:2024:100 Ouderlijk Gezag Ouders hebben op grond van de wet het ouderlijk gezag over hun minderjarige kinderen. Kinderen zijn tot het…
Introductie Wilma de Jongh is een gecertificeerd MfN-mediator en advocaat bij A & S Advocaten. Zij begeleidt agrarische -, MKB-ondernemers, echtparen en families in conflict onder meer bij scheiding en…
Het komt nogal eens voor dat tijdens een huwelijk, waarin echtgenoten die (voor 2018) zijn gehuwd in gemeenschap van goederen, een echtgenoot een schenking ontvangt. Het geschonken bedrag wordt vervolgens…
Wanneer twee gescheiden ouders beiden gezag uitoefenen over een of meer kinderen zijn ze verplicht om kinderalimentatie te betalen. De hoogte van de kinderalimentatie wordt berekend aan de hand van…
Wanneer mensen in het huwelijksbootje stappen staan zij voor de keuze om in gemeenschap van goederen te trouwen of op huwelijkse voorwaarden. Voor het recht op partneralimentatie maakt het niet…
Ouders hebben contractsvrijheid als zij afspraken maken over kinderalimentatie. Zij mogen naar eigen inzicht afspraken maken mits die overeenstemmen met de plicht om te voorzien in de kosten van hun…
Ganzen eten graag en veel gras. Met hun vraat veroorzaken zij schade aan landbouwgronden, waarvoor landbouwers een tegemoetkoming in de schade kunnen krijgen. In de praktijk loopt deze vergoeding niet…
De aankoop van een agrarisch bedrijf kost meer dan een ons drop. Je wilt daarover geen gedoe. Leg daarom de bedoeling en verwachtingen van partijen goed vast. Het gebruik van…
Een positieve weigering is geen natuurvergunning. Dat volgt uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 17 januari 2024[1]. Veel veehouders vinden dat vervelend, omdat…
Het verleasen van stikstof is een vorm van extern salderen. Ook bij het verleasen van stikstof moeten partijen aan alle voorwaarden voor extern salderen voldoen. Belangrijk is dat het tijdelijk…
Dat is de uitkomst van een strafprocedure tegen een zogenaamd knelgeval fosfaatrechten[1]. Overtreding van het uitbreidingsverbod (melkkoeien houden zonder fosfaatrechten) is een economisch delict. Met de overtreding is de schuld…
Het Openbaar Ministerie heeft de handhaving van fosfaatrechten opgepakt. Veel melkveehouders, die eerder een tekort aan fosfaatrechten hadden, ontvangen een brief van het Openbaar Ministerie (OM) met een transactievoorstel. Wat…
Lidmaatschap beroepsorganisatie zegt niet alles. Deskundigheidsverklaring bij vergewisplicht. Niemand kan alles. Niemand weet alles. Dat hoeft ook niet. Wat men niet weet of kan, maar wel nodig heeft, leent men…
Een manegehouder heeft een buitenrijbaan, die moet wijken voor wegaanleg. Er is fysiek ruimte om die baan ergens op de manege te reconstrueren, maar planologisch kan dat niet. De gemeente…
De minister heeft een gedoogplicht opgelegd ten behoeve van een ondergrondse stroomkabel. Het gerechtshof vernietigt die gedoogplicht, omdat daarin te vergaande voorwaarden zijn opgelegd aan de grondeigenaar. De minister van…
Tussen agrarische bedrijvigheid waar gewasbeschermingsmiddelen worden toegepast en gevoelige bestemmingen, moet als vuistregel (nog steeds) 50 meter afstand worden aangehouden. Ook het nieuwere EFSA-model biedt geen basis om die afstand…
De rechtbank acht een consument niet gebonden om de gekochte landbouwgrond af te nemen. Hij is niet goed voorgelicht door de verkoper. De laatste jaren is herhaaldelijk publiekelijk aandacht besteed…
Een aantal melkveehouders heeft een – openbaar – pad bij hun bedrijf getrokken, zodat de koeien vanuit de stal het overliggend weiland kunnen betreden. Van de rechter mag de gemeente…