Raad van State haalt ammoniakbeleid Overijssel en Gelderland onderuit

De voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft in meerdere uitspraken de Nbw 1998-vergunningen geschorst. Het ammoniakbeleid op basis waarvan deze vergunningen waren verleend, waren geen goede uitwerking van de Habitatrichtlijn. Hoewel het om veel uitspraken gaat, staat in dit artikel slechts de uitspraak van 2 oktober 2013 centraal. Deze ging over de uitbreiding van een grote veehouderij bij het Korenburgerveen een Natura 2000-gebied in Gelderland.

Situatie

Op 30 juli 2013 hebben gedeputeerde staten een Nbw 1998-vergunning verleend voor het houden van 335 melkkoeien, 137 stuks jongvee en 10.018 opfokhennen en hanen van legrassen voor een bedrijf in Mariënvelde bij het Natura 2000-gebied Korenburgerveen. De Coöperatie Mobilisation for the Environment U.A. (hierna: MOB) en de Vereniging Stedelijk Leefmilieu, Groen- en Milieubeheer (hierna: de Vereniging) hebben hiertegen beroep ingesteld. Ook hebben zij de voorzitter verzocht een voorlopige voorziening te treffen en de vergunning te schorsen.

Volgens de MOB en de Vereniging had de vergunning niet mogen worden verleend, omdat de ammoniakdepositie op het Natura 2000-gebied Korenburgerveen 0,72 mol/ha/jaar zou bedragen. Dit betreft voor dit bedrijf een toename van 3.207 kg NH3/jr op basis van de huidige vergunning tot 5.420 kg/NH3/jr in de nieuwe vergunning. De MOB en de Vereniging voeren verder aan dat gedeputeerde staten ten onrechte toepassing hebben gegeven aan de “Beleidsregels stikstof en Natura 2000 Gelderland”. Op grond daarvan wordt een drempelwaarde van 0,5% van de kritische depositiewaarde van betreffend habitattype gehanteerd, ongeacht of op bedrijfsniveau sprake is van een toename van ammoniakemissie en -depositie. Gedeputeerde staten menen dat zij de vergunning wel konden verlenen, omdat de ammoniakdepositie door de in het geding zijnde vergunning een drempelwaarde van 0,5%, zoals genoemd in het beleid, niet overschrijdt. Ondanks een lichte stijging van de depositie onder de drempelwaarde van 0,5% door de uitbreiding van het veebestand, hebben gedeputeerde staten de zekerheid dat per saldo sprake is van een positief effect. Daarbij nemen gedeputeerde staten in aanmerking dat volgens het stelsel van de “Verordening Stikstof en Natura 2000 Gelderland” en de beleidsregels 70% van de ammoniakdepositie van krimpende en stoppende bedrijven wordt afgeroomd.

Oordeel voorzitter Afdeling

De voorzitter oordeelt dat niet duidelijk is geworden op basis van welke objectieve gegevens de drempelwaarde van 0,5% als bedoeld in de beleidsregels is gebaseerd. Evenmin is duidelijk geworden wat de reikwijdte van het afromen van 70% van de ammoniakdepositie is waarop gedeputeerde staten doelen. Daarom kan niet op voorhand worden uitgesloten dat de natuurlijke kenmerken van het Natura 2000-gebied Korenburgerveen niet zullen worden aangetast, wanneer de ammoniakdepositie van de veehouderij de drempelwaarde van 0,5% van de kritische depositiewaarde niet overschrijdt. Volgens de voorzitter hebben gedeputeerde staten zich op grond van de passende beoordeling niet ervan verzekerd dat de natuurlijke kenmerken van het gebied niet zullen worden aangetast. Daarom schorst de voorzitter de verleende vergunning.

Naschrift

Hoewel het beleid van de provincies per saldo is gericht op vermindering van ammoniakdepositie, staat het in individuele gevallen soms een toename van ammoniakdepositie toe. Dit is blijkbaar niet toegestaan op basis van de Habitatrichtlijn.

Tip

De MOB en voormelde Vereniging zijn milieuclubs die door de Raad van State worden aangemerkt als belanghebbende bij besluiten. Dit in tegenstelling tot buren of andere omwonenden, die eerst moeten worden aangemerkt als belanghebbende. Meestal wordt dan gekeken naar de afstand tot het uit te breiden bedrijf. Daarnaast geldt ook het relativiteitsvereiste. Is het natuurbelang waarop buren/omwonenden zich beroepen een belang dat hen beoogt te beschermen? Wie wil verplaatsen of uitbreiden, waarbij milieurisico’s worden genomen, doet er verstandig aan deze plannen vooraf kort te sluiten met de MOB en voormelde Vereniging. ABRS 2 oktober 2013, nr 2013070789/2/R2; Zie ook: ABRS 18 september 2013, nr 201211635/1/R2.

Jacoline Kroon

Auteur: Jacoline Kroon

mr ir J.M.M. (Jacoline) Kroon

E: jkroon@aens.nl

T: 085 – 48 77 406