Liander Infra mag op basis van een zakelijk recht een laagspanningskabel aanwezig hebben in een perceel waar een knotwilgenkwekerij wordt geëxploiteerd. De oude kabel is vervangen door een nieuwe. De inhoud van dit zakelijk recht vergt niet dat eerst de oude kabel moet worden verwijderd. Ook hoeft de nieuwe kabel niet precies op de locatie van de oude kabel te worden gelegd.
De knotwilgenkweker heeft via diverse procedures getracht te voorkomen dat hij schade zou lijden. In die opzet lijkt hij in ieder geval deels te zijn geslaagd (zie onder). Echter hij heeft niet kunnen voorkomen dat hij tijdelijk twee kabels in zijn perceel moet dulden.
Het ten behoeve van de kabel gevestigde zakelijk recht houdt onder meer in dat de kabel mag worden onderhouden en vervangen. Voor een uitgebreide omschrijving, zie het arrest van het gerechtshof Arnhem Leeuwarden van 26 mei 2020, onder 3.5 (hier vindbaar). De grondeigenaar heeft dat kennelijk niet betwist, maar hij wees erop dat het verwijderen van de oude kabel via een open ontgraving tot grote schade aan de knotwilgen zou leiden.
Gestuurde boring, uitgestelde kabelopgraving
In het kader van een door de grondeigenaar tegen kabelmaatschappij Liander Infra aangespannen kort geding, heeft Liander Infra aangekondigd dat zij de nieuwe kabel via een gestuurde boring vanaf een buurperceel zou kunnen aanleggen. Ook heeft Liander Infra gesteld (samengevat) dat de oude kabel niet eerder zou worden opgegraven dan nadat de knotwilgen (deels) door de eigenaar zelf zou-den zijn verwijderd, bijvoorbeeld om ze te verkopen. De kortgedingrechter wees de vordering van de grondeigenaar af.
Aldus is geschied. De gestuurde boring, vanaf een ander perceel, is uitgevoerd ter aanleg van de nieuwe kabel. De oude kabel is vooralsnog blijven liggen.
Twee kabels aanwezig, andere locatie
De grondeigenaar stelt bij de kantonrechter dat die nieuwe kabel op de plek van de oude kabel had moeten worden gelegd. Ook stelt hij dat de oude kabel eerst had moeten worden verwijderd voordat de nieuwe kabel werd aangelegd, omdat het zakelijk recht één kabel (en niet twee) toestaat.
In hoger beroep legt het gerechtshof het zakelijk recht aldus uit, dat rekening moet worden gehouden met het belang van Liander Infra om het stroomnet tijdens de kabelvervanging niet stil te hoeven leggen. Dat impliceert dat er tijdelijk twee kabels (op 8-9 meter afstand van elkaar) aanwezig mogen zijn, terwijl de oude niet in gebruik is. Voorts hoeven die twee kabels niet in hetzelfde tracé te liggen omdat het zakelijk recht nu eenmaal geen tracé voorschrijft.
De oude kabel moet dus wel worden verwijderd, aldus het gerechtshof. Liander Infra heeft aangebo-den dat te doen nadat op een tijdstip dat de schade voor [appellanten] c.s. zo beperkt mogelijk is (bijvoorbeeld na het verkopen van alle (of tenminste een gedeelte van de) knotwilgen). Dat lijkt ook het hof een uitgangspunt dat recht doet aan de gerechtvaardigde belangen van beide partijen.
Tip
Realiseert u zich dat geen situatie identiek is. Zo ook hier: het komt aan op de uitleg van het zakelijk recht. Zakelijke rechten zijn zeer divers van aard. Om over het verschil tussen een zakelijk recht en een gedoogplicht op grond van de Belemmeringenwet Privaatrecht nog maar te zwijgen.
Wordt u geconfronteerd met een nieuwe kabel, of werkzaamheden aan een bestaande kabel? Wij adviseren u graag over uw mogelijkheden.
