Dit najaar viert men met en in verschillende gelederen het feit dat mediation tien jaar bestaat naast rechtspraak in Nederland. Mediation heeft een plek gekregen in ons rechtssysteem. Wat maakt mediation zo succesvol?
Conflicten oplossen
Als u of ik een conflict hebben waarvan het niet lukt om dat zelf op te lossen, kan dat conflict met behulp van anderen worden opgelost. Conflicten in het leven zijn onvermijdelijk, conflicten oplossen een keuze. Deskundigen in conflicthantering zijn bijvoorbeeld een advocaat, een arbiter, een rechter, een relatietherapeut, een mediator, een financieel adviseur. Wellicht bedenkt u zelf nog een deskundige.
Invoeren van mediation
Ongeveer tien jaar geleden is mediation als mogelijke conflictoplossingsmethode in ons rechtssysteem ingevoerd. Mensen die reeds in een gerechtelijke procedure zijn verwikkeld, worden tijdens de zitting door de rechter geïnformeerd over mediation. Daarnaast worden partijen voorafgaande aan een zitting per brief geïnformeerd over de mogelijkheid om in mediation hun onenigheid op te lossen.
In aanvang, tweede helft jaren negentig van de vorige eeuw, was de verwijzing naar mediation een try out. Inmiddels is de mogelijkheid om in mediation een verschil van inzicht op te lossen ingevoerd bij alle gerechten in Nederland. Bovendien vinden vele mensen op eigen initiatief een geschikte mediator, via het NMI Register, www.nmi-mediation.nl. Of via mond tot mond reclame door partijen die in mediation een goede ervaring hebben opgedaan.
Wat maakt mediation zo succesvol?
Van alle mediations die zijn gestart, slaagt ongeveer 65 tot 70%. De ervaring leert dat zelden alle problemen worden opgelost in een gerechtelijke procedure. Veelal zijn na een rechterlijke uitspraak de verhoudingen tenminste verstoord.
In mediation krijgen partijen de gelegenheid hun belangen tegenover elkaar uit te spreken. Als deze belangen voor een ieder helder worden, kunnen in mediation oplossingen worden gezocht om aan deze belangen tegemoet te komen. Over en weer erkende belangen worden over het algemeen, mits goed begeleid door een mediator, als een opluchting ervaren. Het moment dat partijen ervaren dat de ander werkelijk gehoord heeft waar het hem of haar om gaat is cruciaal.
Partijen hebben in mediation een eigen aandeel in de oplossing van het conflict. Dit zorgt ervoor dat de door mensen zelf aangedragen oplossingen beter worden nagekomen dan wanneer iemand, een deskundige, de oplossing aandraagt. De oplossing die wordt aangedragen zorgt er niet voor dat het conflict ook werkelijk is opgelost.
Door het conflict in mediation zelf op te lossen, is de verstandhouding (veel) minder getroebleerd dan na een uitspraak of advies door een deskundige.
Vrijwilligheid in vertrouwen
Vrijwillige deelname in alle vertrouwelijkheid maakt mediation ook succesvol. Immers, een gerechtelijke procedure, dan wel de hulp van een arbiter of een andere ingeschakelde deskundige, zorgt voor verplichte deelname aan het proces. Mediation vindt plaats op basis van vrijwilligheid. Partijen kunnen de mediation op elk gewenst moment beëindigen. Om een geschil aan te pakken en op te lossen is vrijwilligheid een groot goed.
Snelheid
Iedereen die een vlotte afdoening van een conflict wenst, doet er goed aan mediation te overwegen. Vrijwel elk conflict leent zich voor mediation. Mediation levert alle partijen winst op.
Kosten
Een plezierige bijkomstigheid is dat de kosten voor mediation over het algemeen gesproken door partijen worden gedeeld, hetgeen aanzienlijk goedkoper is dan een gerechtelijke procedure of het inschakelen van andere deskundigen, die meestal door de deelnemer per uur worden betaald.
Meer informatie
Om een conflict aan te pakken en op te lossen moet de kwestie voor alle partijen zo open mogelijk zijn. Een conflict heeft openheid nodig. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, het is iets waar ik sinds ik mediator ben geworden steeds meer van overtuigd ben geraakt. Openheid en conflict zijn niet elkaars tegenpolen. Ze zorgen ervoor dat partijen een geschil ‘achter zich krijgen’ en mensen kunnen doorgaan met hun leven zonder de ergernis van een geschil dat energie kost.
Wilt u na het lezen van dit artikel meer informatie over mediation? Vanzelfsprekend ben ik bereid uw vragen telefonisch of volgens afspraak te beantwoorden.
mr ir W. (Wilma) de Jongh